Başarıyı ne sağlar, sağlam bir stüdyo, arka planda albümün kanında dolaşan sıkı bir ekip, olgunlaşmış şartlar?
Kendi işinde, enfes şovlar yapan kaliteli bir hokkabazın, ucuz değneğiyle yarattığı sihirli, parlak sahte dünyaya güneş gözlükleriyle bakan adamın, Rodriguez'in hayatına bakalım.
Detroit'te, çetin hayat şartları arasında şans eseri küçük klüplerde ve barlardaki sahnelerde keşfedilen Sixto Rodriguez, o vakitlerde karnını bile doyurmaya yetmeyecek kadar az para kazanıyordu. Dönemin en ünlü plak şirketlerinden (Sussex Records) birkaç zat onun sesini duyduğu an her şey değişmişti. Akabinde Meksika asıllı Detroit'in berduş adamıyla, kişilere bakarak yazılar yazan, gezgin bir şair olan Rodriguez'le "Cold Fact" (1970) albümü için el sıkıştılar.
Böyle bir anda insanın hissedebileceği başarmış hissini asla tahmin edemeyeceğim. Evet, albüm kaydedildi, kayıtları bitti, "Cold Fact" başta 'Sugar Man' ve 'I Wonder' olmak üzere dönemin en güzellerinden iki teklisini içeriyordu. Ancak küçük bir sorun var, "Cold Fact" hiçbir zaman radyolarda çalabilecek kadar popüler, satış rakamlarıyla plak şirketlerine milyon dolarlar kazandıran bir albüm olmadı. Yine de satış rakamlarının aksine, albümü dinleyen herkes, "neden, neden bu albüm satmadı?" sorusunu ister ister istemez sordu...
Herhangi bir gerçek yahut sahte olaya, ne olursa olsun kanalize olabilmek zorlu hayat şartları arasında çokta kolay bir şey değil. Rodriguez ise dünyada her şeyin kritiğinin başta para olmadığını bana hatırlatarak, ikinci albümü için Sussex Records ile, hiç hayal kırıklığı yaşamamış gibi tam 1 sene sonra, "Coming From Reality" (1971) albümü yayınladı. İçinde salt hayatın, acı-tatlı gerçeklerin ve buruk yağmurların bulunduğu albüm, yine eklemini oluşturanlar dışında dinlenemedi ve böylece Sixto Rodriguez, ondan para kazanabileceklerini umanlardan bir daha asla şans bulamadı...
Zamanın ardı kesilmez, sürekli akar ve takip etmesi zordur. Küçük barların ardında sığınmış, küçük konseptli konserlerine devam ederken başarısızlığı yedirmeyen Rodriguez, sahnede kendini ateşe vererek sahne şovunun sonunda i*tihar ediyor. Evet, Güney Afrika'ya gelerek sevgilisini görmek isteyen Amerikalı biri tarafından getirildiği rivayet edilen, "Cold Fact" albümü hızla koca Güney Afrika'ya yayılırken; oranın sıkı rejimine bir soluk, bir renk olmaya başlaması, kopyalarca çoğaltılarak, evlerden evlere gezerek Güney Afrika'nın Elvis'i olan Rodriguez hakkında bilgi bulamayan halk, bu bilinmezliğe ve olmayan adama, 'şeker adama' istemeden de olsa i*ntihar süsü veriyorlar.
Zaman, kum saatindeki kumları tek tek yutarken Ağustos 1997'de Stephen "Sugar" Segerman, "Cold Fact" şöhretine sahip gizemli ABD'li müzisyen hakkında her türlü bilgiyi bulmak amacıyla 'The Great Rodriguez Hunt' adlı internet sitesi kurarak bizim aslında müthiş popüler olan şeker adamımızı aramaya başladılar. Rodriguez, Sugar ve Craig Bartholomew Strydom tarafından canlı, sağlıklı ve Detroit'te yaşarken keşfedildiğinde, arama sona erdi, ne ironik.
O vakitlerde mütevazi hayatına devam eden Rodriguez, kendisinden uzakta olan o kıtaya davet edilerek, gerçek olduğuna kendi bile inanmayan hayranlarıyla bir araya gelmek için yola çıkıyor. İki çocuğu ve hardcase içindeki akustik gitariyla bilmediği o kıtaya vardığında halıların altına serildiği bir seramoniyle karşılanıyor.
Yoksulların Şairi, toplumların dertlerini asla es geçmeyen Sixto Rodriguez bu kıtada altı, hepsi satılmış tam biletle hayranlarına kavuşuyor...
...Bu noktada bir şairin hissedebileceği tek şey ümitsizliğe doymuş bir ümit parçası olabilir diye düşündüm.
Baştaki soruya geri dönelim:
Başarı; tüm bunlardan uzakta, dışlanmış büyük bir toplumun, bastırılmış fikirlerin, tonlarca renklerin sesi, bizlerin sabah uyandığımızda, yatağınızdan çıkarttığımız soğuk parkelere değen ayaklarımızla başlayan, bilge adamlarda, Rodriguez'lerde.
Bizi yaşatan adımlarımıza sığınmış, zamanı gelince basit bir adımı atmayı bile kesecek olan kaslarımızın, evrenimizde sürekli devinim halinde, dünya turlarını sayısız kez tamamlamış, "müzik" hiç ama hiç durmayacak ve insanoğlu hep dinleyecek…
Geçtiğimiz yaz, 2023'te Rodriguez yine aynı mahallede, Detroit'te mütevazi yaşamıyla birlikte vefat etti. Bu yazı tüm yarattığı güzel parçalara adanmıştır.
